معمای ساعت جان لنون؛ یک دزدی جنجالی!

«جان لنون» (John Lennon)، موسیقی‌دان و کنشگر صلح انگلیسی، اثری ماندگار بر فرهنگ قرن بیستم گذاشت؛ اما یکی از جذاب‌ترین اسرار زندگی او، مربوط به ناپدید شدن ساعت کمیاب «پتک فیلیپ ۲۴۹۹» (Patek Philippe 2499) است.

_{جان لنون و ساعت معروفش؛ منبع عکس: British GQ؛ نام عکاس: نامشخص} 

برخلاف سبک معمولی و ساده لنون، مانند عینک‌های گرد و لباس‌های ساده‌، ساعت «پتک فیلیپ» او به ‌عنوان قطعه‌ای لوکس و برجسته به چشم می‌آمد. این ساعت که بین سال‌های ۱۹۵۲ تا ۱۹۸۵ میلادی ساخته شد، دارای روکش طلای ۱۸ عیار، تقویم و صفحه‌ نمایشگر فاز ماه بود؛ ویژگی‌هایی که آن را به یکی از شاهکارهای ساعت‌سازی سوئیسی تبدیل می‌کند. تنها چند‌صد عدد از این مدل ساخته شد و در سال ۲۰۲۳ میلادی نیز مدلی مشابه آن، با قیمتی رکوردشکن به مبلغ ۳٫۸۸ میلیون دلار در حراجی «ساتبیز» (Sotheby’s) به فروش رسید. 

«یوکو اونو» (Yoko Ono) این ساعت را در سال ۱۹۸۰ میلادی و به مناسبت چهلمین سالگرد تولد «جان لنون»، به وی هدیه داد؛ درست پس از آنکه این زوج پس از یک دوره جدایی کوتاه، آشتی کردند.

در آن زمان، آن‌ها در نیویورک زندگی می‌کردند و به‌تازگی، آلبوم «فانتزی دوبرابر» (Double Fantasy) را ضبط کرده بودند. این ساعت از خرده‌فروشی معروف «گوبلین» (Gubelin) در ژنو خریداری شده بود و این زوج، تولد باشکوه لنون را هم‌ زمان با پنجمین سالگرد تولد پسرشان، «شان» (Sean)، در روز ۹ اکتبر جشن گرفتند.

_{جان لنون و یوکو اونو در جوانی؛ منبع عکس: news.artnet؛ نام عکاس: Jack Mitchell} 

دو ماه بعد، لنون در مقابل آپارتمان خود در «منهتن» (Manhattan) ترور شد. پس از این اتفاق ناگوار، «یوکو اونو» تلاش خود را بر حفظ یاد و خاطره «لنون» متمرکز و یادبودهایی همچون «مزارع توت‌فرنگی» (Strawberry Fields) را در پارک مرکزی نیویورک تاسیس کرد که به محلی برای تجمع طرفداران جان لنون تبدیل شد.

تمام دارایی‌های «جان لنون» نیز فهرست‌برداری و در آپارتمان‌هایی ذخیره و نگهداری شدند که «اونو» حفظ کرده بود. برای دهه‌ها تصور می‌شد که این ساعت در امنیت کامل، در یک اتاق قفل‌ شده و داخل یک کمد، باقی مانده است. با این حال، در سپتامبر ۲۰۱۴ میلادی، وکیل خانم «اونو» تماسی از «خانه حراج کریستیز» (Christie’s auction house) دریافت کرد که فردی قصد فروش این ساعت را دارد. «اونو» با کمال تعجب، متوجه شد که این ساعت در جای امن خود نیست و در واقع، ناپدید شده است.

_{عکس سیاه و سفید جان لنون و همسرش؛ منبع عکس: Rolling Stone؛ نام عکاس: نامشخص} 

«یوکو اونو» در اکتبر ۲۰۱۵ میلادی، شکایتی تنظیم کرد و اظهار داشت، هیچ اطلاعی ندارد که ساعت، چه زمانی برداشته شده یا چه کسی آن را دزدیده است. در نهایت، سوظن به «کورال کارسان» (Koral Karsan)، راننده سابق و یکی از اعضای مورد اعتماد حلقه نزدیک اونو، معطوف شد. کارسان، پیشتر نیز تلاش کرده بود تا «اونو» را تهدید و از وی اخاذی کند. رابطه آن‌ها در سال ۲۰۰۶ میلادی به تیرگی گرایید و به دستگیری کارسان به‌دلیل تهدید علیه «اونو» و «شان» و در نهایت، اخراج او به ترکیه انجامید.

_{ساعت پتک فیلیپ جان لنون؛ منبع عکس: news.artnet؛ نام عکاس: Auctionata} 

سال‌ها بعد، شواهدی به دست آمد که کارسان را به اموال گم‌شده لنون مرتبط می‌کرد. در جریان فرایند ورشکستگی یک خانه حراج در برلین، ۸۶ قلم از اموال متعلق به جان لنون کشف شد که رد آن‌ها به فردی به نام «ارهان جی» (Erhan G) رسید. او ادعا کرد که این اقلام، از جمله ساعت پتک فیلیپ را از کارسان خریده و سپس، ساعت مذکور را به‌طور خصوصی به یک کلکسیونر ایتالیایی در هنگ‌کنگ فروخته است.

این کلکسیونر که خود را بیشتر طرفدار گروه موسیقی «رولینگ استونز» (Rolling Stones) می‌دانست، تلاش کرد تا ساعت را از طریق حراجی کریستیز بفروشد؛ کریستیز نیز طی این اقدام و در فرایند احراز اصالت، موضوع را به اطلاع خانم «اونو» رساند.

_{حکاکی در پشت ساعت جان لنون از طرف همسرش؛ منبع عکس: usa.watchpro؛ نام عکاس: نامشخص} 

در نوامبر سال ۲۰۲۴ میلادی، دادگاهی در سوئیس حکم داد که ساعت مذکور، که مدت‌ها محور یک دعوی حقوقی بود، به‌طور قانونی به «یوکو اونو» تعلق دارد. در این حکم آمده است:

هیچ شکی وجود ندارد که مالکیت ساعت پس از مرگ جان لنون، به یوکو اونو به ارث رسیده است.

همچنین، دادگاه تصریح کرد که دادگاه بدوی به ‌درستی تشخیص داد که ساعت، توسط راننده سابق «اونو» به سرقت رفته است؛ چراکه هیچ دلیل و مدرکی وجود ندارد که نشان دهد اونو، قصد داشت تا این قطعه ارزشمند را به او هدیه دهد.

در طول یک دهه گذشته، این ساعت در ژنو مخفی بوده و «یوکو اونو» ارزش آن را بین دو تا چهار میلیون دلار برآورد کرده است؛ اما کارشناسان بر این باورند که ارزش آن به‌دلیل اهمیت تاریخی‌، افزایش خواهد یافت؛ در واقع، امکان دارد که این ساعت، با قیمتی ۱۰ برابر این مبلغ فروخته شود.

«اریک ویند» (Eric Wind)، یکی از فروشندگان برجسته ساعت می‌گوید:

این ساعت، احتمالا ارزشمندترین ساعت مچی روی زمین است.

_{منبع عکس‌های گالری: The Senior، Onda Rock، antena1، nytimes ؛ نام عکاس: Mirror Syndication International}